Όλοι γνωρίζουν ότι η υπηρεσιακή κυβέρνηση μόνο ευρύτερης αποδοχής δεν είναι όπως απαιτεί το άρθρο 37 παρ. 3 του Συντάγματος. Είναι κυβέρνηση που για πολλούς μαγειρεύτηκε με υλικά και συνταγή Μητσοτάκη
.Έλα, όμως, που αυτό δεν το λέμε εμείς, αλλά το λέει με τον τρόπο του, χωρίς περιστροφές, ο νέος υπουργός Πολιτισμού, Γιώργος Κουμεντάκης. Τι μας είπε λοιπόν ο «κατ’ ευφημισμόν» υπουργός ευρύτερης «αποδοχής»;
Είπε ότι στο Υπουργείο Πολιτισμού επί Λίνας Μενδώνη συντελέστηκε σπουδαίο έργο που πρέπει να συνεχιστεί!
Οι παροικούντες στην Ιερουσαλήμ ξέρουν καλά ότι ο Γιώργος Κουμεντάκης υπήρξε πάντοτε το δεξί χέρι της Λίνας Μενδώνη. Το ότι το διακηρύσσει, όμως, και δημοσίως δείχνει ότι δεν τηρεί ούτε τα προσχήματα τώρα που είναι «υπηρεσιακός» υπουργός Πολιτισμού.
Το λάθος ή η σκοπιμότητα δεν έχει σημασία. Είτε για το ένα είτε για το άλλο, ο Γιώργος Κουμεντάκης αποδείχτηκε «μαρτυριάρης» για την πραγματική πολιτική φύση της υπηρεσιακής κυβέρνησης…
Η απερχόμενη Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη παρέδωσε τα καθήκοντα στον Υπηρεσιακό Υπουργό Γιώργο Κουμεντάκη. Παρόντες στην τελετή ήταν, ο Υφυπουργός Αθλητισμού Λευτέρης Αυγενάκης, ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης, ο Γ.Γ. Πολιτισμού Γιώργος Διδασκάλου, η Γ.Γ. Σύγχρονου Πολιτισμού Ελένη Δουνδουλάκη και ο Γ.Γ. Αθλητισμού Γιώργος Μαυρωτάς.
Κατά την ομιλία της, η Λίνα Μενδώνη είπε: «Σήμερα είναι μία πολύ ιδιαίτερη ημέρα για το Υπουργείο. Έχουμε τη χαρά ο Λευτέρης Αυγενάκης, ο Νικόλας Γιατρομανωλάκης, ο Γιώργος Διδασκάλου, η Ελένη Δουνδουλάκη, ο Γιώργος Μαυρωτάς, και εγώ, να υποδεχόμαστε τον υπηρεσιακό Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού Γιώργο Κουμεντάκη.
Θεωρώ τυχερό το Υπουργείο που, έστω για αυτό το διάστημα, θα υπηρετήσει στη θέση της ηγεσίας ο Γιώργος Κουμεντάκης -τον γνωρίζετε όλοι, δεν χρειάζεται να πω πολλά- ένας χαρισματικός καλλιτέχνης, ο οποίος παραμέρισε, από αγάπη στον πολιτισμό, την προσωπική του πορεία στη μουσική, για να υπηρετήσει την Εθνική Λυρική Σκηνή από το 2016. Eίναι ο άνθρωπος, ο οποίος χωρίς υπερβολή απογείωσε τον οργανισμό. Κατάφερε η Λυρική Σκηνή της Ελλάδας, η οποία ήταν στο περιθώριο των αντίστοιχων της Ευρώπης, να γίνει ο προορισμός για τους απαιτητικούς, Ευρωπαίους φίλους, της όπερας. Προσωπικά για μένα, ο Γιώργος Κουμεντάκης, ήταν ένας εξαίρετος συνεργάτης. Με ήθος και συνέπεια, υπηρέτησε τον οργανισμό, πέραν του ταλέντου του, με ιδιαίτερη διοικητική δεινότητα. Αισθάνομαι πραγματικά τυχερή για τη συνεργασία μας.
Πρέπει να πω ότι ο Γιώργος Κουμεντάκης είναι και γούρικος. Πριν από λίγο, η UNESCO αποφάσισε την εγγραφή των ελασμάτων της Δωδώνης, στον κατάλογο «Μνήμη του Κόσμου». Επίσημα, η απόφαση δεν έχει ανακοινωθεί, αλλά έχουν γίνει όλες οι διοικητικές διαδικασίες. Ετσι, η Ελλάδα, χάρη στις πολύ μεγάλες προσπάθειες και στη συστηματική δουλειά της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων και της Διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και του αρμοδίου τμήματος, έχει την πρώτη εγγραφή της στη «Μνήμη του Κόσμου». Μαζί και μία δεύτερη, «τα γεωπάρκα της Λαυρεωτικής». Ήταν δύο ελληνικές υποψηφιότητες και συμπεριλαμβάνονται και οι δύο. Τα γεωπάρκα δεν είναι στο άμεσο αντικείμενο του Υπουργείου. Ωστόσο, επειδή είναι η Λαυρεωτική, η Διεύθυνση Προϊστορικών Αρχαιοτήτων και το αρμόδιο τμήμα, δούλεψαν συστηματικά για την κατάρτιση και αυτού του φακέλου.
Έχω πάρα πολλές φορές πει, αυτά τα χρόνια, ότι ο πολιτισμός είναι ένα δημόσιο κοινωνικό αγαθό, όπως και ο αθλητισμός, αλλά συγχρόνως είναι ένας διακριτός οικονομικός τομέας. Είναι άμεσα συνυφασμένος με την κοινωνική συνοχή, την ευημερία, την ανάπτυξη. Χρησιμοποιεί πόρους, παράγει προϊόντα και υπηρεσίες. Δημιουργεί εισόδημα και θέσεις εργασίας. Προσελκύει και προκαλεί επενδύσεις. Αυτή είναι η βαθιά μου πεποίθηση. Και είναι το όραμα που έχει και υπηρέτησε η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, για τον Πολιτισμό. Πρέπει να πω -στη συνέχεια ο Λευτέρης Αυγενάκης θα πει για τον αθλητισμό- ότι όλες τις δεσμεύσεις που ανέλαβα και αναλάβαμε, στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης, Ιούλιο 2019, τις κάναμε πράξη. Σε κάποιους τομείς προχωρήσαμε ακόμα περισσότερο. Ένας βασικός τομέας είναι τα έργα τα οποία εντάχθηκαν στο Ταμείο Ανάκαμψης, ένα χρηματοδοτικό εργαλείο, το οποίο εξασφαλίστηκε προσωπικά από τον Κυριακό Μητσοτάκη, μετά από πέντε μέρες διαπραγμάτευσης και απέδωσε περίπου 32.000.000.000 ευρώ για την πατρίδα μας.
Την τετραετία της διακυβέρνησης Μητσοτάκη, αντιμετωπίσαμε όλοι μαζί, αλλεπάλληλες, πολυπαραγοντικές και πολυεπίπεδες κρίσεις. Όμως, αυτή η τετραετία είναι η περίοδος σημαντικών κυβερνητικών επιτευγμάτων, σε όλους τους τομείς, και στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Είπα, προηγουμένως, για το Ταμείο Ανάκαμψης. Αυτή τη στιγμή στον τομέα του πολιτισμού, οι υπηρεσίες του Υπουργείου υλοποιούν ένα πρόγραμμα περισσότερων από 820 έργα, σε όλη την Ελλάδα, με έναν προϋπολογισμό αρκετά πάνω από 1.000.000.000 ευρώ. Τα 750.000.000 ευρώ, προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Και είναι η πρώτη φορά που με τη συνεργασία του Νικόλα Γιατρομανωλάκη, ο σύγχρονος πολιτισμός έχει το δικό του μεγάλο μερίδιο.
Επομένως, αυτό το οποίο πετύχαμε και το θεωρώ πολύ σημαντικό, είναι μία ισορροπία ανάμεσα στην πολιτιστική κληρονομιά και στον σύγχρονο πολιτισμό, τον βαθμό βέβαια που μπορεί να επιτευχθεί. Εδώ, ήταν κρίσιμος ο ρόλος των πολιτιστικών οργανισμών μας. Οπως γνωρίζετε, στον Σύγχρονο Πολιτισμό, εκτός από τις υπηρεσίες, οι φορείς είναι αυτοί, οι οποίοι παράγουν τα γεγονότα . Σε πάρα πολλές περιπτώσεις, εκτός από τη Λυρική, οι επιδόσεις τους ξεπέρασαν τα γνωστά δεδομένα.
Οι στόχοι της πολιτικής μας δεν σχετίζονταν μόνο με έργα υποδομών. Ο,τι κάναμε, υπηρετεί τη στρατηγική μας για τον πυρήνα της λειτουργίας του Πολιτισμού, ως τον 4ο πυλώνα της βιώσιμης ανάπτυξης. Αυτό υπηρέτησαν και τα νομοθετήματά μας. Αυτό υπηρέτησαν όλες οι θεσμικού χαρακτήρα παρεμβάσεις, για παράδειγμα, όσα έγιναν στους κλάδους της σύγχρονης δημιουργίας, με την ενδυνάμωση και την ενίσχυσή τους, αλλά και στην πολιτιστική κληρονομιά. Δεν ακολουθήσαμε την πεπατημένη. Βεβαίως τα έργα αποκατάστασης συντήρησης, προστασίας των μνημείων, είναι οι εκ του Συντάγματος βασικές υποχρεώσεις του Υπουργείου Πολιτισμού.
Όμως, προχωρήσαμε σε καινοτόμους σχεδιασμούς, απαραίτητους για την πραγματική και ολοκληρωμένη προστασία του πολιτιστικού αποθέματος της χώρας. Για παράδειγμα, συνεργαστήκαμε με ένα ευρύ φάσμα επιστημόνων, από τα Πανεπιστήμιά μας, πολλών ειδικοτήτων, προκειμένου -σε συνεργασία, πάντα, με τις υπηρεσίες μας- να εκπονηθεί το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην πολιτιστική κληρονομιά, υλική και άυλη.
Δημιουργήσαμε το πρόγραμμα επένδυσης στην Ασημένια Οικονομία, δηλαδή, στους ανθρώπους, οι οποίοι είναι 65 ετών και άνω, που αποτελούν μία κρίσιμη μάζα για τον πολιτιστικό τουρισμό και όχι μόνο.
Κύριε Υπουργέ σας παραδίδουμε το ετήσιο Σχέδιο Δράσης του Υπουργείου, του Πολιτισμού και του Αθλητισμού, για το 2023. Θα δείτε τις βασικές προτεραιότητες και τα βασικά ορόσημα, ώστε τις επόμενες εβδομάδες που θα είστε εδώ, να μπορείτε να παρακολουθείτε και να συντονίσετε το έργο του Υπουργείου.
Ένα κρίσιμο θέμα, που ελπίζω να μην σας απασχολήσει, αλλά θα πρέπει να το έχετε κατά νου, είναι ότι είμαστε στην αντιπυρική περίοδο. Με το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και προσωπικά με τον Υπουργό Χρήστο Στυλιανίδη, είχαμε, για πρώτη φορά, μια τόσο ουσιαστική συνεργασία στην αντιμετώπιση, γενικά, των φαινομένων της κλιματικής κρίσης, αλλά ιδιαίτερα των πυρκαγιών. Υπάρχουν, η αρμόδια Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, οι συνεργάτες μας από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, η κοινή επιτροπή με το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης. Ολοι παρακολουθούν το θέμα και ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού έχει αναλάβει τη διαδικασία που θα πρέπει να ακολουθηθεί, σε περίπτωση, που συμβεί οτιδήποτε. Εύχομαι από καρδιάς να μη χρειαστεί να ασχοληθείτε καθόλου με αυτό το θέμα. Όμως πρέπει να το έχουμε σοβαρά στο νου μας. Επάνω στο γραφείο σας, υπάρχει ο πλήρης απολογισμός της τετραετίας. Οι τρεις Γενικοί Γραμματείς, εννοείται ότι είναι στη διάθεσή σας για όποια ενημέρωση, επτά ημέρες την εβδομάδα, 24 ώρες το 24ωρο και φυσικά οι υπηρεσίες.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω πραγματικά όλο το προσωπικό του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, για αυτά τα τέσσερα χρόνια. Ηταν χρόνια που περάσαμε δυσκολίες πολλές, αλλά χρόνια απολύτως δημιουργικά και παραγωγικά. Και αυτό οφείλεται στη συνεργασία των υπηρεσιών με την πολιτική ηγεσία.
Θέλω να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τα στελέχη του Υπουργείου σε όλη την Επικράτεια. Τους Διευθυντές της Κεντρικής Υπηρεσίας που έβαλαν πλάτη σε πάρα πολλά πράγματα. Τα Διοικητικά Συμβούλια και τους Διευθυντές των εποπτευόμενων οργανισμών, γιατί μαζί δουλέψαμε και κάναμε πολλά πράγματα. Τους συνεργάτες στο γραφείο μου. Υπέφεραν τα δικά μου ωράρια και όχι μόνο. Οσοι με ξέρετε, ξέρετε τι σημαίνει αυτό.
Θέλω να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τον Γιώργο Διδασκάλου, την Ελένη Δουνδουλάκη και τον Γιώργο Μαυρωτά. Με τον Γιώργο Μαυρωτά δεν είχαμε καθημερινή επαφή. Όμως, όσες φορές χρειάστηκε να συνεργαστούμε, η συνεργασία μας ήταν εξαιρετική. Τον Λευτέρη Αυγενάκη, με τον οποία είχαμε μια υποδειγματική συνεργασία. Και μου έμαθε και κάτι παραπάνω από αυτό που ήξερα: Η μπάλα είναι στρογγυλή. Ευχαριστώ τον Νικόλα Γιατρομανωλάκη. Ξεκίνησε ως Γενικός Γραμματέας, εξελίχθηκε σε Υφυπουργό. Θεωρώ ,ότι έγιναν πράγματα αυτή την τετραετία, που ήταν σημαντικά βήματα σε αυτό το κομμάτι. Για πρώτη φορά Πρωθυπουργός αναγνώρισε και δημιούργησε, καταρχήν τη Γενική Γραμματεία Σύγχρονου Πολιτισμού, και στη συνέχεια τη θέση του Υφυπουργού.
Ολοι μαζί, κάναμε πολλά. Και νομίζω ότι αυτό φαίνεται. Αποτυπώνεται σε όλη την Ελλάδα. Τα ίχνη, που λέμε εμείς οι αρχαιολόγοι, είναι πολύ εύκολο να τα αναγνωρίσει και να τα προσεγγίσει κανείς. Εν τέλει, θέλω να ευχαριστήσω ειλικρινά τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για την εμπιστοσύνη του και για τη στήριξή του αυτά τα χρόνια. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ. Γιώργο, σιδεροκέφαλος».
Ο Γιώργος Κουμεντάκης, είπε: «Αξιότιμη κυρία Υπουργέ, κύριε Υφυπουργέ, κυρία Γενική Γραμματέα, κύριε Γενικέ Γραμματέα, αξιότιμοι συνεργάτες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, αγαπητοί συντάκτες των μέσων ενημέρωσης, θα ήθελα ξεκινώντας να ευχαριστήσω θερμά την Υπουργό κ. Λίνα Μενδώνη για τα θερμά της λόγια και την αμέριστη εμπιστοσύνη της. Κυρία Υπουργέ, είμαι υπερήφανος για την τόσο δημιουργική συνεργασία που είχαμε καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας σας, τα αποτελέσματα της οποίας είναι καταγεγραμμένα. Αν μου επιτρέπετε, θα ήθελα να αναφέρω ενδεικτικά, πέρα από τη μεγάλη πρόοδο που έχει σημειώσει η Εθνική Λυρική Σκηνή, τον τρόπο που μαζί αντιμετωπίσαμε την πανδημία, αλλά και τους νέους θεσμούς που σχεδιάσαμε και οι οποίοι έχουν αναπτυχθεί με επιτυχία: Τον θεσμό «Όλη η Ελλάδα, ένας Πολιτισμός», που έχει ήδη φθάσει στην τέταρτή του διοργάνωση. Το Φεστιβάλ Λατρευτικής Μουσικής, το οποίο την ερχόμενη άνοιξη θα αναπτυχθεί περαιτέρω, στη δεύτερή του χρονιά.
Επιπλέον, πρόσφατα ανακοινώσαμε από κοινού, ότι η Εθνική Λυρική Σκηνή, σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, θα αναλάβει την επαναλειτουργία του Μεγάρου Μουσικής Κομοτηνής, το οποίο θα αποτελέσει τον ζωντανό πυρήνα Πολιτισμού σε μια τόσο σημαντική περιοχή της Ελλάδας.
Το σημαντικό σας έργο για την πολιτιστική μας κληρονομιά, αλλά και για τον σύγχρονο πολιτισμό, τα δεκάδες έργα υποδομής, με τα οποία αφήνετε σπουδαία παρακαταθήκη και κληρονομιά στις επόμενες γενιές, η επιμονή, η γνώση και το πάθος σας για το κοινό καλό είναι η προσφορά σας στην ελληνική κοινωνία και τον ελληνικό πολιτισμό.
Γνωρίζουμε ότι εργαστήκατε σε δύσκολες και συχνά αντίξοες συνθήκες, όμως τα αποτελέσματα του έργου σας σας δικαιώνουν απέναντι στους πολίτες, αλλά και απέναντι στην ιστορία. Τελικά, το καλό νικάει. Σας ευχαριστούμε.
Για το σύντομο χρονικό διάστημα της υπηρεσιακής κυβέρνησης, που θα έχω την τιμή να υπηρετήσω το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, θα προσπαθήσω να συμβάλω στην απρόσκοπτη λειτουργία των υπηρεσιών, σε αγαστή συνεργασία μαζί τους, προκειμένου να προχωρούν οι απαραίτητες διαδικασίες για την επίλυση προβλημάτων των πολιτών, οι οποίες δεν μπορούν να περιμένουν.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω την Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κατερίνα Σακελλαροπούλου και τον Πρωθυπουργό της Υπηρεσιακής Κυβέρνησης κ. Ιωάννη Σαρμά για την τιμή προς το πρόσωπό μου.
Για το διάστημα που θα χρειαστεί να απουσιάσω από τα καθήκοντά μου στην Εθνική Λυρική Σκηνή, θα ήθελα να ευχαριστήσω την Πρόεδρο του Δ.Σ. κ. Βένια Παπαθανασοπούλου και τους συνεργάτες μου για την έγκαιρη και αποτελεσματική διαχείριση των θεμάτων του Οργανισμού ».
